ارکستر سمفونیک، یک گروه بزرگ موسیقی کلاسیک است که خیلیها آن را با ارکسترهای کوچکتر یا معمولی اشتباه میگیرند. در حالی که ارکستر سمفونیک ویژگیهای خاص خودش را دارد و کاملاً متمایز است. در این نوشته قصد داریم هر آنچه لازم است درباره این نوع ارکستر بدانید، به زبان ساده بیان کنیم. اگر به یادگیری بیشتر در زمینه موسیقی علاقهمند هستید، پیشنهاد میکنیم سری هم به دیگر مطالب آموزشی وبلاگ مدیر تولز بزنید.
ارکستر سمفونیک چیست؟
یک ارکستر سمفونیک، مجموعهای بزرگ از نوازندگان است که برای اجرای قطعات موسیقی کلاسیک گرد هم میآیند. این گروه معمولاً از چهار دسته ساز تشکیل شده است: سازهای بادی چوبی، بادی برنجی، کوبهای و زهی. گاهی نیز سازهایی مانند پیانو، چنگ یا حتی سازهای الکترونیکی به صورت تکی در ارکستر حضور پیدا میکنند.
یک ارکستر سمفونیک باید دستکم ۴۰ نوازنده داشته باشد. اگر تعداد نوازندگان کمتر از این عدد باشد، به آن ارکستر مجلسی گفته میشود. همچنین ارکستر سمفونیک با ارکستر معمولی نیز تفاوت دارد. ارکستر معمولی گروهی است از نوازندگان با سازهای گوناگون که اغلب شامل انواع ویولن میشود. در حالی که ارکستر سمفونیک، تمام سازهای مورد نیاز و تعداد کافی از نوازندگان برای اجرای یک سمفونی کامل را در خود جای داده است.
سازهای مورد استفاده در ارکستر سمفونیک
سازهای بادی
نی
فلوت
نی
قرهنی
قمیشنی
سازهای زهی
چنگ
ویولن
ویولا
ویولنسل
کنترباس
سازهای کوبهای
سازهای کوبهای
طبل بزرگ
طبل زنگدار
طبل بم
صفحههای فلزی
سهگوش فلزی
ساز زنگدار کلیدی
ساز کلیدی
سازهای برنجی
سازهای بادی برنجی
ساز شاخ فرانسوی
ساز شیپور
ساز ترومبون
ساز توبا
تاریخچه ارکستر سمفونیک
اگر بخواهیم یک نگاه کلی به تاریخ موسیقی بیندازیم، میبینیم که انسانها از هزاران سال پیش، سازهای مختلف را کنار هم قرار میدادند و با هم مینواختند. اما اگر بخواهیم دقیقتر به ارکسترهای امروزی اشاره کنیم، باید بگوییم که قدمت آنها به حدود ۴۰۰ سال میرسد، هرچند ریشههای این گروههای موسیقی به دوران مصر باستان بازمیگردد.
یکی از کسانی که تأثیر زیادی در شکلگیری ارکسترهای مدرن گذاشت، موتزارت بود. او در سال ۱۷۷۰ تغییرات مهمی در ساختار ارکسترها ایجاد کرد. در آن دوره، آهنگسازان شروع کردند تا قطعاتی مخصوص گروههای سازهای مشخص بنویسند.
نکته جالب این است که در گذشته، ارکسترها رهبر به شکل امروزی نداشتند. در عوض، نوازنده اول ویولن، بدون اینکه از جایش بلند شود، بقیه اعضای گروه را هدایت میکرد. اما با بزرگتر شدن ارکسترها و افزایش تعداد نوازندگان، دیگر دیدن نوازنده اول ویولن برای همه ممکن نبود. به همین دلیل، سکویی مخصوص برای رهبر ارکستر در نظر گرفته شد تا همه بتوانند او را ببینند و با هماهنگی بیشتری بنوازند.