فرض کنید یک روز گرم تابستان در حال رانندگی هستید و ناگهان کولر خودرو از کار میافتد. چه کاری میتوانید انجام دهید؟ معمولاً بهترین راه حل، مراجعه به یک تعمیرگاه تخصصی برای تشخیص دقیق مشکل است. اما شاید جالب باشد بدانید که برخی از اشکالات سیستم سرمایشی ماشین را میتوانید خودتان در خانه برطرف کنید. در این مطلب از رونیکس، قصد داریم به شما آموزش دهیم که چگونه به صورت مرحلهای نسبت به تعمیر و نگهداری کولر خودرو اقدام کنید. همراه ما بمانید تا پس از این، دیگر نگران برطرف کردن مشکلات کولر ماشین خود نباشید. رونیکس را بخوانید.
عیبیابی کولر ماشین قبل از سرویس: راز خنک راندن در تابستان!
پیش از آن که دست به کار شوید و بخواهید کولر خودرو را تعمیر کنید، باید ابتدا منشأ مشکل را پیدا کنید و بفهمید چرا کولر ماشین کار نمیکند. آیا کمپرسور کولر روشن نمیشود؟ یا ممکن است لولههای حامل مایع خنککننده نشتی داشته باشند یا مسدود شده باشند! شاید هم فن داخلی کولر خراب است. اصلاً چرا کولر ماشین هوای گرم میدهد؟ اگر مشکل از سیمکشی و برق خودرو باشد چه باید کرد؟ هر یک از این مشکلات راه حل خاص خود را دارد و نمیتوان برای همه آنها یک روش ثابت پیش گرفت. پس از تشخیص دقیق علت، میتوانید شروع به تعمیر کنید. به خاطر داشته باشید که برخی از مشکلات نیاز به تخصص و دانش فنی دارند. بنابراین اگر ایراد کولر خودرو شما پیچیده است، حتماً به یک مکانیک متخصص مراجعه کنید. جدول زیر، مشکلات رایج کولر خودرو و روش رفع هر کدام را به شما نشان میدهد.
| راهحل | علائم | مشکل |
| شارژ گاز توسط شما یا تعمیرکار | خنکنکردن کافی، ضعیف بودن باد کولر | کمبود گاز |
| تمیزکردن کانال و دریچهها توسط شما یا تعمیرکار | خنکنکردن کافی، بوی نامطبوع | کثیف بودن کانال و دریچهها |
| تعویض یا تعمیر فن کولر توسط تعمیرکار | شنیدن صدای نویز از فن، کارنکردن فن | خرابی فن |
| بررسی و رفع گرفتگی لولهها توسط تعمیرکار | خنکنکردن کافی، نشتی گاز | گرفتگی لولهها |
| تعویض کمپرسور توسط تعمیرکار | روشننشدن کمپرسور، صدای تقتق از کمپرسور | ایراد در کمپرسور |
| بررسی اتصالات و سیمکشی برق کولر توسط تعمیرکار | کارنکردن کلید کولر، قطع شدن فیوز | مشکلات برقی |
چگونه کولر ماشین را سرویس کنیم؟
همانطور که متوجه شدید، بسیاری از مشکلات فنی هستند و بدون کمک یک مکانیک با تجربه نمیتوان آنها را رفع کرد. اما برخی موارد مانند تمیز کردن دریچهها سادهتر هستند و خودتان هم میتوانید انجام دهید. اگر آمادهاید، بیایید با هم مراحل سرویس کولر خودرو را مرحله به مرحله بررسی کنیم.
تمیزکردن کانال و دریچههای کولر
ذرات ریز گرد و خاک و آلودگیها به تدریج در مسیرهای هوا و دریچههای کولر خودرو جمع میشوند. این موضوع میتواند باعث شود کولر شما به خوبی قبل کار نکند و بوی ناخوشایندی داخل ماشین به وجود بیاید. برای حل این مشکل، مراحل زیر را دنبال کنید:
**۱. آمادهسازی**
پیش از شروع، درها و شیشههای خودرو را باز بگذارید تا هوا به راحتی جریان پیدا کند. یک سطل آب گرم و تمیز بردارید و کمی سرکه سفید یا آبلیمو به آن اضافه کنید. یک برس یا مسواک کهنه و یک پارچه نرم برای خشک کردن هم آماده کنید.
**۲. تمیز کردن دریچههای هوا**
دریچههای هوا در داخل خودرو را باز کنید. برس یا مسواک را در محلول آب و سرکه بزنید و به آرامی بین شیارهای دریچهها را تمیز کنید. برای این کار میتوانید از برسهای باریک و نرم استفاده کنید. برای قسمتهای بسیار ریز، یک مسواک خشک گزینه خوبی است. پس از اتمام کار، دریچهها را با پارچه پاک و خشک کنید.
**۳. تمیز کردن مسیرهای کولر**
ابتدا نقطه ورود هوا به کولر را که معمولاً زیر داشبورد قرار دارد، پیدا کنید. بهتر است با جاروبرقی و نوک مخصوص، خاک و آشغالهای داخل کانالها را بیرون بکشید. اگر لازم بود، میتوانید از همان برس و محلول برای شستن این قسمت هم کمک بگیرید. در پایان بگذارید مسیرهای کولر کاملاً خشک شوند.
**نکات مهم:**
میتوانید از اسپریهای پاککننده و ضدعفونی مخصوص فضای داخلی خودرو برای تمیز و بهداشتی کردن دریچهها و کانالهای کولر استفاده کنید.
از اسپریهای خوشبوکننده هوا برای داخل کانال کولر استفاده نکنید، چون این مواد ممکن است به مرور زمان باعث بسته شدن مسیرهای هوا شوند.
حل خرابی کولر ماشین با شارژ گاز
وقتی بحث خرابی کولر خودرو پیش میآید، یکی از رایجترین مشکلات، کم شدن گاز کولر است. این اتفاق ممکن است به دلایل گوناگونی مانند سوراخ شدن لولهها، فرسوده شدن اجزای سیستم یا خالی شدن شارژ گاز رخ دهد. نکته کلیدی که در مورد سرویس کولر ماشین باید به خاطر داشته باشید این است که اگر دانش و تجربه کافی در این زمینه ندارید یا برای اولین بار است که میخواهید گاز کولر را پر کنید، بهتر است خودتان دست به کار نشوید و این وظیفه را به یک تعمیرکار حرفهای واگذار کنید. همچنین به یاد داشته باشید که اگر علت کمبود گاز، مشکلاتی مانند نشتی در لولهها یا کهنگی قطعات باشد، تنها یک متخصص میتواند آن را به درستی تشخیص داده و برطرف کند.سرویس و نگهداری آسانسور: همهچیز درباره مراحل و ابزارهای ضروری
مراحل شارژ گاز کولر ماشین
آمادهایید کار را آغاز کنیم؟ با استفاده از این راهنمای ساده میتوانید سرویس کولر خودروی خود را انجام دهید و از هوای خنک و دلپذیر آن بهره ببرید.
۱. بررسی نیاز به شارژ
پیش از پر کردن گاز کولر، اطمینان حاصل کنید که مشکل دستگاه به دلیل کمبود گاز است و ناشی از نشتی یا خرابی قطعات نیست. نشانههایی مثل کمشدن سرمایش، ضعیفشدن جریان هوا یا شنیدهشدن صداهای غیرعادی از کولر میتواند خبر از کمبود گاز بدهد. برای اطمینان بیشتر، لازم است شیر انبساط (Expansion Valve) را به شکل دستی بررسی کنید و فشار گاز را با فشارسنج اندازه بگیرید. فشار طبیعی گاز کولر معمولاً بین ۳۵ تا ۴۰ PSI است. اگر فشارسنج عددی کمتر از این محدوده نشان دهد، باید گاز کولر را شارژ کنید.
2. تهیه ابزار و لوازم مورد نیاز
حالا که فهمیدیم مشکل از کجاست، باید لوازم لازم را جمعآوری کنیم. برای انجام این کار به چیزهای زیر احتیاج دارید:
دستگاه شارژ کولر: که شامل نشاندهنده فشار، لوله و مخزن گاز است
آچار قابل تنظیم: برای باز و بسته کردن شیرها و محل اتصالها
دستمال بدون گرد و غبار: برای پاک و خشک کردن قسمتهای مختلف
عینک و دستکش محافظ: تا از خودتان در برابر آسیبهای ممکن مراقبت کنید
۳. انتخاب نوع گاز
نوع گازی که کولر ماشین شما باید از آن استفاده کند، در دفترچه راهنمای خودرو نوشته شده است. بسیار مهم است که فقط از گاز مناسب و پیشنهاد شده استفاده کنید. هرگز از گازهای دیگر، مخلوط یا نامناسب برای کولر خودرویتان بهره نبرید. چون استفاده از گاز نادرست میتواند باعث خرابی جدی سیستم کولر شود. جدول زیر، انواع مختلف گازهای کولر و مشخصات هر یک را به شما نشان میدهد.
| معایب | مزایا | سال تولید | نوع گاز |
| تخریب لایه اوزون | ارزان | تا سال ۱۹۹۴ | R12 |
| تولید گازهای گلخانهای | در دسترس | از سال ۱۹۹۵ تا ۲۰۲۱ | R134a |
| گران | تجزیه سریع در اتمسفر | از سال ۲۰۱۸ تا کنون | R1234yf |
۴. شروع عملیات شارژ گاز
برای شروع، ابتدا شیر انبساط و لوله مربوط به کولر را پیدا کرده و درپوش آن را باز کنید. سپس با ابزار مناسب مانند آچار آلن، شیر را خیلی آرام و کمی باز کنید. اگر از این قسمت گاز خارج شد، یعنی کولر نیاز به شارژ ندارد. اما اگر گازی بیرون نیامد، مرحله بعد را انجام دهید.
شلنگ دستگاه شارژ را به شیر کولر خودرو وصل کنید. برای خارج کردن هوای داخل شلنگ، پیچ آن را باز کنید. سپس شیر کپسول گاز را باز کرده و عملیات شارژ را آغاز کنید.
پس از چند لحظه، شیر کپسول را ببندید و کولر ماشین را روشن کنید. حالا فن کولر را روی بالاترین درجه بگذارید و به صفحه نمایش دستگاه نگاه کنید. فشار گاز باید بین ۳۵ تا ۴۰ PSI باشد. اگر فشار کمتر از این مقدار بود، دوباره عملیات گازگیری را ادامه دهید.
بعد از اتمام کار:
– شیر کپسول گاز را کاملاً ببندید.
– درپوش شیر انبساط و لوله کولر را محکم ببندید.
– اطراف محل کار را از هرگونه کثیفی یا رد گاز تمیز کنید.
چند نکته مهم:
– از مخلوط کردن گازهای مختلف خودداری کنید.
– اگر با روش شارژ کولر آشنا نیستید، از یک متخصص کمک بگیرید.
– شارژ بیش از حد گاز میتواند به سیستم کولر خودرو آسیب بزند.
– پس از شارژ، عملکرد کولر را به دقت بررسی کنید.
**راهنمای مرحلهبهمرحله نصب و جمعکردن کولر آبی**
اگر میخواهید خودتان کولر آبی را نصب کنید یا آن را برای فصل زمستان جمعآوری نمایید، این راهنما به شما کمک میکند. مراحل کار به زبان ساده توضیح داده شدهاند تا برای همه قابل درک باشد.
**برای نصب کولر (مونتاژ):**
1. کولر را در جای مناسبی قرار دهید که هوای خنک به راحتی در فضای پخش شود. محل نصب باید مسطح و استوار باشد.
2. اگر کولر شما از نوعی است که باید به آب وصل شود، لوله آب را به درستی به آن متصل کنید. حتماً از بستهای مناسب استفاده نمایید تا از نشتی آب جلوگیری شود.
3. سیمهای برق را با دقت به ترمینالهای موتور کولر وصل کنید. برای اطمینان از ایمنی، این کار را حتماً توسط یک فرد با تجربه یا برقکار انجام دهید.
4. پس از اتصالات، پوشالهای کولر را در جای خود قرار داده و به اندازه کافی مرطوب کنید.
5. درپوش کولر را ببندید و آن را به برق وصل نمایید. حالا میتوانید از هوای خنک آن لذت ببرید.
**برای جمعآوری کولر (دمونتاژ):**
1. ابتدا برق و سپس آب کولر را کاملاً قطع کنید.
2. پوشالهای قدیمی و مرطوب را از داخل کولر خارج نمایید. این کار از ایجاد بوی نامطبوع و رشد قارچ جلوگیری میکند.
3. آب داخل مخزن کولر را به طور کامل تخلیه کنید.
4. اگر امکان دارد، قطعات داخلی مانند پمپ آب و پدهای سلولزی را نیز تمیز کرده و در جای خشک نگهداری کنید.
5. برای محافظت از کولر در ماههای سرد، روی آن را با یک پارچه یا پوشش مناسب بپوشانید تا از ورود گرد و غبار جلوگیری شود.
با دنبال کردن این مراحل ساده، میتوانید عمر مفید کولر آبی خود را افزایش داده و در فصل گرما از عملکرد بهینه آن بهرهمند شوید.
سخن آخر
همانطور که متوجه شدید، تعمیر و نگهداری کولر خودرو ممکن است کار سختی به نظر برسد؛ مخصوصاً اگر قبلاً این کار را انجام نداده باشید. اما اگر مراحلی که توضیح دادیم را با دقت و رعایت اصول ایمنی انجام دهید، میتوانید خودتان دریچهها و مجاری کولر را تمیز کنید و حتی گاز آن را شارژ نمایید.
یادتان باشد اگر با مشکلات پیچیدهتری مثل خرابی کمپرسور، مشکل در قطعات برقی یا نشت گاز روبرو شدید، حتماً به یک تعمیرکار ماهر مراجعه کنید.
در آخر، سرویس منظم و مراقبت اصولی از سیستم خنککننده خودرو باعث میشود عمر آن بیشتر شود و از خرابیهای غیرمنتظره و هزینهبر جلوگیری کنید. یک کولر سالم و کارآمد علاوه بر ایجاد فضای مطبوع در خودرو، به رانندگی ایمنتر شما نیز کمک میکند.
سوالات متداول
آیا میتوانم بدون تجربه قبلی، گاز کولر ماشین را شارژ کنم؟
شارژ گاز کولر خودرو کار تخصصی است و اگر به شکل درست انجام نشود، ممکن است به سیستم خنککننده خودرو آسیب جدی وارد کند. بنابراین اگر در این زمینه مهارت ندارید، توصیه میشود این کار را به یک متخصص مجرب بسپارید.
چطور میتوانم از کم شدن گاز کولر ماشین جلوگیری کنم؟
بهترین روش برای پیشگیری از کمبود گاز، انجام چکاپهای منظم و بازرسی دورهای سیستم کولر است. علاوه بر این، اگر نشانههایی مثل کم شدن سرمایش یا شنیدن صداهای غیرعادی مشاهده کردید، بهتر است هرچه زودتر به یک تعمیرگاه مطمئن مراجعه کنید.
آیا هر نوع گازی برای شارژ کولر خودرو مناسب است؟
خیر، استفاده از گاز نامناسب میتواند آسیب جدی به سیستم خنککننده خودرو وارد کند. نوع گاز مناسب برای خودروی شما در دفترچه راهنمای آن مشخص شده است. معمولاً خودروهای قدیمی از گاز R12 و خودروهای جدیدتر از گازهای R134a یا R1234yf استفاده میکنند. هرگز از گازهای متفاوت یا ترکیبی استفاده نکنید.