با گذشت زمان، تیزی دندانههای زنجیر اره موتوری کم میشود. وقتی زنجیر کند شود، کار کردن با اره سختتر خواهد شد. اگر هنگام برش تنه درخت متوجه شدید خاک ارهها بسیار ریز شدهاند، برشها ناصاف هستند یا مجبورید برای بریدن، فشار زیادی به اره وارد کنید، نشانه آن است که باید زنجیر اره را تیز کنید.
حالا چطور میتوان زنجیر اره موتوری را تیز کرد؟ تیز کردن زنجیر اره یکی از کارهایی است که بهتر است هر کاربری خودش بلد باشد. با داشتن ابزار مناسب و آگاهی لازم، میتوانید این کار را به سادگی انجام دهید. در این مطلب، رونیکس روش تیز کردن زنجیر اره موتوری را با کمترین هزینه به شما یاد میدهد.
رونیکس را بخوانید.
بهترین راه تیز کردن زنجیر اره موتوری
مهم نیست چه نوع اره موتوری دارید. قبل از هر کاری، یادتان باشد هنگام تیز کردن تیغه اره، نکات ایمنی را فراموش نکنید. حتماً از لباس مخصوص کار، عینک محافظ و دستکش ایمنی استفاده کنید. همچنین اگر اره شما برقی است، دو شاخه آن را از پریز بیرون بکشید. اگر اره شما شارژی است، باتری آن را جدا کنید و اگر اره شما بنزینی است، برای اینکه به طور ناگهانی روشن نشود، سیم شمع آن را بیرون بکشید.
راههای گوناگونی برای تیز کردن تیغه اره موتوری وجود دارد؛ اما بهترین روش برای این کار کدام است؟

در این نوشته، یکی از سادهترین راهها برای انجام این کار را معرفی میکنیم. برای تیز کردن دندانههای اره زنجیری، باید از یک سوهان مخصوص استفاده کنید.
برای اینکه سوهان مناسب اره خود را انتخاب کنید، بهتر است ابتدا به دفترچه راهنمای آن رجوع کنید؛ زیرا هر اره زنجیری معمولاً به سوهان با اندازه مشخصی نیاز دارد. با این حال، معمولاً مجموعههایی از سوهانها در بازار موجود است که با خرید یک بسته، انواع مختلف سوهان را در اختیار خواهید داشت. این مجموعهها اغلب شامل این موارد میشوند: سوهان گرد برای تیز کردن قسمت گرد و منحنی دندانهها، سوهان تخت برای تیز کردن قسمت قلابمانند دندانه، یک راهنمای سوهان که کمک میکند سوهان را با زاویه درست نگه دارید، و همچنین یک وسیله برای تنظیم ارتفاع پایه دندانه. برای تیز کردن زنجیر اره، میتوانید به ترتیب زیر پیش بروید.
تمیز کردن زنجیر اره زنجیری
برای مراقبت بهتر از اره زنجیری خود، علاوه بر یادگیری روش تیز کردن تیغه آن، انتخاب یک برند خوب و مطمئن نیز اهمیت زیادی دارد. برندهای معروف معمولاً کیفیت بالاتر و طراحی مناسبتری دارند که باعث میشود زنجیر اره مدت بیشتری سالم بماند و دستگاه بهتر کار کند. اگر از یک زنجیر با کیفیت استفاده کنید و آن را همیشه تیز نگه دارید، اره شما عملکرد خیلی بهتری خواهد داشت.
با گذشت زمان، زنجیر اره ممکن است کثیف شود. برای اینکه تیز کردن آن دقیقتر و راحتتر باشد، بهتر است پیش از شروع، زنجیر اره را به خوبی تمیز کنید.
کشیدن زنجیر اره موتوری
زنجیر اره موتوری را طوری تنظیم کنید که نه خیلی شل باشد و نه خیلی سفت. برای این کار، باید پیچی که مخصوص تنظیم کشش زنجیر است را پیدا کنید. این پیچ معمولاً در کنار بدنه اره و به صورت عمود بر زنجیر قرار دارد.
اگر نتوانستید این پیچ را روی دستگاه پیدا کنید، میتوانید به دفترچه راهنمای اره موتوری مراجعه کنید تا محل دقیق آن را ببینید. برای سفت کردن این پیچ، از یک پیچگوشتی مناسب استفاده کنید. پیچ را آنقدر محکم کنید که زنجیر در جای خود ثابت بماند، اما در عین حال با کمی نیرو بتوان آن را به آرامی به دور تیغه حرکت داد.
قراردادن لبههای برنده در جای مناسب
تیغهها را طوری بچرخانید که به راحتی بتوانید به لبههای برنده یا کاتر دسترسی پیدا کنید. ابتدا از کوچکترین لبه برنده شروع کنید تا ببینید چقدر نیاز به سوهانکاری دارد. سوهان گرد را هم با توجه به اندازه دندانههای زنجیر اره موتوری انتخاب کنید. معمولاً برای زنجیرهای با اندازههای 3.16 اینچ، 5.32 اینچ و 7.32 اینچ از سوهانهای گرد استاندارد استفاده میشود.
قفل کردن ترمز اره موتوری
برای اینکه زنجیر اره موتوری در حین کار تکان نخورد، قبل از شروع سوهانکاری، حتماً ترمز اره را در حالت قفل قرار دهید.
قرار دادن سوهان داخل لبههای برنده
سوهان را روی قسمت برشخورده جلوی کاتر بگذارید. نوک سوهان را داخل شیار قرار دهید، طوری که حدود یک پنجم از طول سوهان، بالای دندانه باقی بماند.
تنظیم زاویه سوهانکاری با نگهدارنده سوهان
با استفاده از یک دسته مخصوص سوهان، ابزار را دقیقاً در همان زاویهای که لبههای تیز تیغه قرار دارند، تنظیم کنید. برای تشخیص این زاویه میتوانید به راهنمای داخل جعبه اره موتوری مراجعه کنید. همچنین روی برخی از ارههای زنجیری خطوط راهنما وجود دارد که زاویه صحیح را به شما نشان میدهند.
سوهان را طوری تنظیم کنید که با این خطوط راهنما همسو و موازی شود. این زاویه در بیشتر موارد بین ۲۵ تا ۳۰ درجه است. با این حال، بهتر است اره زنجیری خود را بررسی کنید تا از زاویه مناسب آن مطمئن شوید.
ایستادن به سمت لبههای برنده در زمان تیز کردن
زنجیر اره موتوری روی هر دو سمت خود، دندانهای تیزی دارد که کار برش را انجام میدهند. هنگام تیز کردن این دندانها با سوهان، باید به این موضوع دقت کنید که برای سوهان زدن دندانهای یک سمت، باید در همان سمت زنجیر بایستید. اگر میخواهید دندانهای سمت دیگر را تیز کنید، باید جای خود را تغییر دهید و در طرف مقابل قرار بگیرید.
سوهانکاری لبههای برنده
با هر دو دست، سوهان و نگهدارنده آن را روی دندانه مورد نظر بگذارید و به نرمی روی لبه تیز آن به سمت جلو بکشید.
سوهان را با حرکت یکنواخت و بدون فشار زیاد روی لبه تیز دندانها حرکت دهید. از کشیدن سوهان به سمت عقب روی لبهها خودداری کنید، چون ممکن است به زنجیر آسیب بزند. این کار را برای همه دندانهای زنجیر تکرار کنید. این حرکت را بین ۳ تا ۱۰ بار انجام دهید تا مطمئن شوید لبهها تیز شدهاند. وقتی لبهها به رنگ نقرهای درخشان درآمدند، نشانه خوبی از تیزی آنهاست.
راه دیگر برای اطمینان از تیزی لبهها، لمس کردن آنها و بررسی همواری سطحشان است. پس از اطمینان از تیزی یک دندان، زنجیر را کمی بچرخانید و به سراغ دندان بعدی بروید. این روال را ادامه دهید تا همه دندانهای یک سمت زنجیر سوهان بخورند. سپس زنجیر را بچرخانید تا طرف مقابل دندانها رو به شما قرار گیرد و همین کار را برای همه دندانهای آن سمت نیز انجام دهید.
سوهانکاری قلابها
قلابها یا راکرها، برآمدگیهایی هستند که در طول زنجیر و بین هر تیغه قرار دارند. کار این قطعه، حفظ ثبات عمق برش هنگام چرخش زنجیر به دور اره موتوری است.
با استفاده از میله تنظیمکننده عمق، بررسی کنید که آیا قسمت بالایی قلاب، بالاتر از سطح میله قرار گرفته است یا نه. اگر بالاتر بود، باید آن را با سوهان صاف، کمی اصلاح کنید. هنگام تیز کردن قلابها حتماً از سوهان صاف استفاده نمایید. میله تنظیم عمق را ثابت نگه دارید و سوهان را روی سطح بالایی قلاب بکشید.
این کار را آنقدر ادامه دهید تا قلاب با ارتفاع میله تنظیم عمق همسطح شود. در هنگام سوهانکاری دقت کنید که به اشتباه به میله تنظیم عمق آسیب نزنید؛ زیرا این کار میتواند هماهنگی ارتفاع قلابها را بر هم بزند.
بررسی تیزی لبههای برنده و ارتفاع قلابها
لبههای تیغ را چک کنید. برای این کار، نوار نازک فلزی روی لبه را بررسی کنید تا مطمئن شوید تیز است. همچنین با استفاده از میله تنظیم ارتفاع، بلندی قلابها را کنترل کنید تا همهی آنها در یک سطح قرار داشته باشند.
تنظیم کشش زنجیر اره موتوری
اگر مطمئن هستید که تیغه اره تیز است، کشش زنجیر را چک کنید. اگر کشش آن مناسب نبود، میتوانید با یک پیچگوشتی آن را تنظیم نمایید. زنجیر اره موتوری باید همیشه در حالت کشیده و سفت مناسبی باشد. به طور معمول، وقتی زنجیر را روی خود اره به سمت بالا میکشید، باید حدود ۱.۸ اینچ از جای خود بلند شود و پس از رها کردن، دوباره به طور کامل سر جای اولش برگردد.

بررسی انواع ارههای برقی موجود در بازار ایران
بر اساس اطلاعات ارائه شده توسط سایت سبز کوش نگین، ارههای زنجیری موتوری معمولاً دارای تجهیزات و مکانیزمهای ایمنی زیر هستند:
– ترمز ایمنی
– قفل ایمنی اهرم گاز
– محافظ و نگهدارنده زنجیر
– دسته عقبی
– سامانهی کاهشدهنده ارتعاش و لرزش
– کلید قطع فوری (خاموشکن)
– محفظه و کانال اگزوز
– لوازم و قطعات مربوط به بخش برش
این ویژگیها به منظور افزایش ایمنی کاربر و عملکرد بهتر دستگاه طراحی شدهاند.
سخن آخر
در این راهنمای رونیکس، روش صحیح تیز کردن زنجیر اره موتوری را مرحله به مرحله توضیح میدهیم. تیز کردن زنجیر کار پیچیدهای نیست و با رعایت اصول ایمنی و داشتن اطلاعات پایه میتوانید آن را خودتان انجام دهید. با این حال، اگر در این کار تازهکار هستید یا تجربه کافی ندارید، بهتر است تیز کردن زنجیر را به افراد ماهر واگذار کنید یا حداقل از آنها راهنمایی بگیرید.
در نهایت به خاطر داشته باشید که اگر لبههای تیز دندانههای زنجیر بیش از ۴ میلیمتر فرسوده شده باشد، تیز کردن دیگر نتیجهبخش نخواهد بود و باید زنجیر جدید جایگزین کنید. هرگز با زنجیری که فرسودگی آن از این حد بیشتر است کار نکنید، زیرا خطر پاره شدن زنجیر در حین کار به شدت افزایش مییابد. آیا تا به حال زنجیر اره موتوری را تیز کردهاید؟ میتوانید پرسشها و دیدگاههای خود را با ما در میان بگذارید.
سوالات متداول
1. تا کی میشود زنجیر اره موتوری را تیز کرد؟
اگر لبههای تیز زنجیر بیش از ۴ میلیمتر ساییده شده باشد، دیگر تیز کردن آن فایدهای ندارد و باید زنجیر جدید بگذارید. هرگز با زنجیری که بیش از این اندازه فرسوده شده کار نکنید، چون خطر پاره شدن زنجیر هنگام کار بسیار زیاد میشود.
2. قلاب یا راکر در اره موتوری چه کاری انجام میدهد؟
قلاب یا راکر در واقع برآمدگیهایی است که بین هر تیغه برنده روی زنجیر قرار گرفته. کار این قطعه این است که هنگام چرخش زنجیر، عمق برش را ثابت نگه میدارد.
3. چطور میتوان مطمئن شد زنجیر اره موتوری تیز شده است؟
وقتی لبههای تیغه به رنگ نقرهای درخشان درآمدند، میتوانید مطمئن باشید که تیز شدهاند. یک راه دیگر هم این است که آنها را با انگشت لمس کنید و از صاف و هموار بودن سطح لبهها اطمینان پیدا کنید.