سنسور کیلومتر خودرو نه تنها سرعت لحظهای ماشین را نشان میدهد، بلکه این اطلاعات را به کامپیوتر خودرو (ECU) و سیستم ترمز ضد قفل (ABS) نیز میفرستد. به این ترتیب، این قطعه نقش بسیار مهمی در حفظ ایمنی وسیله نقلیه شما دارد.
با توجه به نقشی که سنسور کیلومتر در خودرو ایفا میکند، خرابی آن میتواند عملکرد ماشین شما را با مشکل مواجه کند. اگر روش تعمیر این سنسور را بلد باشید، میتوانید بلافاصله پس از بروز مشکل، آن را برطرف کنید و امنیت خودروی خود را بالا ببرید.
در این مقاله از مجله رونیکس، ابتدا با کارهای اصلی سنسور کیلومتر آشنا میشوید، سپس نشانههای خرابی آن را یاد گرفته و در نهایت راهحلهایی برای رفع مشکلات این سنسور خواهید آموخت.
رونیکس را بخوانید.
نحوه عملکرد سنسور کیلومتر
سنسور سرعت خودرو یک قطعه مهم است که معمولاً بین جعبه دنده و دیفرانسیل نصب میشود. این قطعه در انواع مختلف خودروها، سرعت چرخش چرخها را اندازهگیری میکند و عدد سرعت را به کامپیوتر مرکزی خودرو (ECU) ارسال مینماید.
سپس کامپیوتر مرکزی خودرو این اطلاعات سرعت را به جعبه دنده، موتور، سیستم ترمز ضد قفل (ABS) و سیستم کنترل پایداری (ESC) میفرستد. با این کار، تعویض دندهها، هدایت خودرو و عملکرد صحیح ترمزهای ضد قفل به خوبی مدیریت میشوند.
مکانیزمهای مختلف سنسور سرعت خودرو
سنسورهای مختلف، هر کدام به روش خاصی سرعت را اندازهگیری کرده و اطلاعات آن را به طور دقیق ارسال میکنند. شناخت این روشهای مختلف به شما کمک میکند تا بهترین راه را برای تعمیر سنسور کیلومتر خود انتخاب کنید.
سنسورهای مغناطیسی (سنسور اثر هال)
سنسورهای مغناطیسی سرعت، با بهرهگیری از پدیدهای به نام اثر هال کار میکنند تا سرعت چرخش را شناسایی کرده و آن را به واحد کنترل موتور (ECU) گزارش دهند. در این سنسورها، تغییرات میدان مغناطیسی بر اساس سرعت ایجاد میشود. این تغییرات سپس به سیگنالهای الکتریکی تبدیل شده و برای پردازش به کامپیوتر خودرو ارسال میگردند. به دلیل دقت عملیاتی بالا، این سنسورها نقش مهمی در افزایش ایمنی وسیله نقلیه شما ایفا میکنند.
سنسورهای القایی
این حسگرها برای سنجش سرعت خودرو از پدیده القای الکترومغناطیسی بهره میبرند. ساختار آنها شامل یک سیمپیچ و یک هسته آهنی است. با چرخش چرخدندهها و عبور آنها از کنار حسگر، یک سیگنال الکتریکی تولید میشود که بر اساس آن سرعت خودرو محاسبه میگردد. این حسگرها نیازی به منبع نیروی خارجی ندارند و بسیار بادوام و مقاوم هستند.
وظایف سنسور کیلومتر
سنسور کیلومتر در خودرو، علاوه از سنجش سرعت، وظایف مهم دیگری نیز بر عهده دارد. به همین دلیل، تعمیر و نگهداری این قطعه بسیار حائز اهمیت است. از اصلیترین کارهایی که این سنسور انجام میدهد میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
– افزایش ایمنی خودرو با ارسال داده به سیستمهای ترمز ضدقفل (ABS) و کنترل پایداری (ESC)
– فراهم کردن اطلاعات مورد نیاز برای عملکرد صحیح گیربکس
– ارسال اطلاعات سرعت به جعبه دنده
– کمک به بهبود کارایی موتور
– یاری رساندن به کامپیوتر خودرو (ECU) در تشخیص مشکلات موتور
نشانه های خراب شدن سنسور کیلومتر
مهمترین نشانه خراب شدن حسگر سرعتسنج، درست کار نکردن عقربه سرعت است. با این حال، نشانههای دیگری هم وجود دارند که به شما هشدار میدهند زمان تعمیر یا تعویض این حسگر فرا رسیده است. برای رفع مشکلات سرعتسنج خودرو، بهتر است ابتدا با مهمترین علائم خرابی آن آشنا شوید.
مشکلات تعویض دنده
در برخی خودروها، به ویژه نمونههایی با جعبهدنده اتوماتیک، خرابی سنسور سرعتسنج میتواند باعث ایجاد مشکل در عملکرد گیربکس شود. در این شرایط، تعویض دنده به سختی انجام میشود، دندهها به راحتی در جای خود قرار نمیگیرند و ممکن است گیر کنند. دلیل این اتفاق این است که سیستم گیربکس برای تعویض نرم و به موقع دندهها، به دادههای دقیق سنسور سرعتسنج وابسته است. بنابراین، وقتی این سنسور درست کار نکند، عملکرد گیربکس نیز مختل میگردد.
روششدن چراغ چک موتور
چراغ هشدار موتور ممکن است به دلایل گوناگونی روشن شود. یکی از این دلایل، خرابی حسگر سرعت خودرو است. کامپیوتر ماشین، اطلاعات مربوط به سرعت را از این حسگر میگیرد. اگر در کار این حسگر مشکلی پیش بیاید، کامپیوتر متوجه میشود و چراغ هشدار موتور را روشن میکند.
مشکل کروز کنترل
دستگاههای کنترل سرعت خودکار که مسئول تنظیم سرعت خودرو هستند، دادههای لازم برای این کار را از حسگر سرعت خودرو میگیرند. اگر این حسگر خراب شود، سیستم کنترل سرعت نیز دچار اختلال میشود یا ممکن است به طور کامل از کار بیفتد. به همین دلیل، درست کردن حسگر سرعت میتواند تأثیر بسیار مهمی بر ایمنی وسیله نقلیه شما داشته باشد.
اختلال در عملکرد موتور خودرو
از آنجا که واحد کنترل موتور (ECU) برای تنظیم دقیق مصرف سوخت، به دادههای حسگر کیلومترشمار وابسته است، هرگونه خرابی در این حسگر میتواند باعث ایجاد مشکل در سیستم سوخترسانی شود و کارکرد کلی موتور را با اختلال روبرو کند.
توقف خودرو
سنسور کیلومتر نقش مهمی در کارکرد موتور خودرو دارد. اگر این قطعه خراب شود، ممکن است در بعضی مواقع باعث توقف خودرو در حین رانندگی گردد و این موضوع میتواند خطرات جدی برای ایمنی شما و خودرو به همراه داشته باشد. یکی از دلایل اصلی خاموش شدن ناگهانی خودرو، بروز مشکل در این سنسور است که معمولاً با تعمیر یا تعویض آن، مشکل برطرف میشود.
سروصدای زیاد
از دیگر علائم خرابی سنسور میتوان به ایجاد سر و صدای غیرعادی در خودرو اشاره کرد. علاوه بر این، اگر خودرو در سربالایی به درستی حرکت نمیکند یا موتور آن ریپ میزند، این موارد نیز نشان میدهند که باید تعمیر سنسور را در اولویت کارهای خود قرار دهید.
روشنشدن چراغ هشدار ABS
خودروهای دارای سیستم ترمز هوشمند یا ABS، دادههای سرعت را از حسگر سرعت خودرو میگیرند. اگر این حسگر دچار مشکل شود، کارکرد سیستم ترمز ABS مختل میشود و چراغ اخطار آن روشن خواهد شد.
اگر خودروی شما در بخش ترمزها مشکل دارد، پیشنهاد میکنیم راهنمای کامل تعویض لنت ترمز خودرو را مطالعه کنید. این مقاله تمام مراحل را به زبان ساده توضیح داده است.
آموزش تعمیر سنسور کیلومتر
اگر علائم خرابی سنسور کیلومتر را در خودروی خود دیدید، بهتر است هرچه زودتر برای تعمیر یا تعویض آن اقدام کنید. این کار هم عملکرد خودرو را بهتر میکند و هم ایمنی آن را بالا میبرد. همچنین، از آسیب دیدن دیگر قطعات خودرو جلوگیری میشود.
برای انجام این کار، به ابزارهای زیر نیاز دارید:
– اسکنر OBD-II
– مولتیمتر
– پیچگوشتی
– سنسور جدید
در ادامه، مراحل تعمیر سنسور را به ترتیب و قدم به قدم برای شما توضیح خواهیم داد.
شما میتوانید برای تهیه ابزارهای لازم، از کیت خودرویی ۱۴ پارچه رونیکس کمک بگیرید.
1.بررسی نقص سنسور
ابتدا باید پیچی را باز کنید که سنسور کیلومتر را روی جعبه دنده ثابت کرده است. پس از باز کردن پیچ، سنسور را به همراه رابط برقی آن خارج نمایید. برای اطمینان از سالم بودن یا خرابی سنسور، سوئیچ خودرو را بچرخانید تا جریان برق به سنسور برسد. اگر با چرخاندن دستی سنسور، عقربه کیلومتر حرکت نکند، نشان میدهد که سنسور کیلومتر خراب است و باید مراحل بعدی را انجام دهید. همچنین در صورت تمایل میتوانید از دستگاه عیبیاب (اسکنر) OBD-II برای آزمایش سنسور استفاده کنید.
2.بررسی سیمپیچ
در این مرحله، سنسور را از جای خود بیرون بیاورید. سپس برای اینکه مطمئن شوید سیمهای پیچیده شده پشت سنسور سالم هستند، از یک مولتیمتر کمک بگیرید. گاهی اوقات مشکل اصلی سنسور، از همین بخش سیمپیچ است. اگر این قسمت خراب باشد، حتی با تعمیر یا تعویض سنسور کیلومتر هم مشکل خودرو برطرف نخواهد شد.
برای انجام این آزمایش، نوک پرابهای مولتیمتر را به دو سر سیمپیچ وصل کنید. عددی که دستگاه نشان میدهد (مقاومت الکتریکی) را با عدد صحیح و معمول آن مقایسه کنید. اگر این دو عدد با هم برابر بودند، یعنی سیمپیچ سالم است.
3.تعمیر یا تعویض سنسور
بعد از اینکه مطمئن شدید سیمپیچ سالم است، نوبت به تعمیر یا تعویض سنسور کیلومتر معیوب میرسد. معمولاً تعمیر این سنسورها امکانپذیر نیست و بهتر است آنها را با نمونههای نو جایگزین کنید. برای نصب، سنسور جدید را در جای خود بگذارید و پیچ آن را کاملاً سفت کنید.
4.تست سنسور جدید
در مرحله نهایی، برای اطمینان از رفع مشکل و سالم بودن سنسور تازه نصب شده، خودرو را استارت بزنید. اگر علائم خرابی سنسور که پیشتر در خودروی خود مشاهده میکردید — مانند نوسان عقربه سرعتسنج، مشکلات مربوط به دنده یا روشن ماندن چراغ هشدار ABS — برطرف شده باشند، یعنی سنسور جدید به درستی کار میکند.
اما اگر پس از تعویض سنسور، همان نشانههای قبلی در خودرو باقی مانده است، توصیه میکنیم خودرو را به یک مکانیک مطمئن بسپارید تا بخشهای دیگر را نیز بررسی کند.
سخن آخر
از آنجا که خرابی سنسور کیلومتر خودرو میتواند مشکلات متعددی ایجاد کند و ایمنی وسیله نقلیه شما را به میزان چشمگیری کاهش دهد، بهتر است پیش از مواجهه با نیاز به تعمیر، با راهکارهای ساده از بروز این مشکل جلوگیری کنید یا سرعت پیشرفت آن را کم کنید. با رعایت نکات زیر میتوانید در وقت و هزینه خود صرفهجویی کرده و امنیت خودرویتان را بالا ببرید.
– در زمان سرویس دورهای خودرو، از سالم بودن سنسور کیلومتر و اتصالات مربوط به آن اطمینان حاصل کنید.
– اگر سنسور یا قسمتهای اطراف آن کثیف یا آلوده شده، آنها را به موقع تمیز کنید.
– با دیدن اولین نشانههای احتمالی خرابی سنسور، برای جلوگیری از شدیدتر شدن مشکل، سریعاً نسبت به بررسی و رفع آن اقدام نمایید.
حالا دوست داریم تجربه شما را در این زمینه بشنویم. آیا تا به حال سنسور کیلومتر خودروی خود را تعمیر کردهاید؟
سؤالات متداول
انواع مختلف حسگر سرعت سنج کدامند؟
حسگر دندهای و حسگر مغناطیسی از انواع حسگر سرعت سنج به شمار میروند.
نشانههای خرابی حسگر سرعت سنج چیست؟
ثابت ماندن عقربه سرعتسنج، روشن شدن چراغ هشدار موتور، درست کار نکردن گیربکس و خاموش شدن خودرو در سربالاییها از علائم خرابی این حسگر هستند.
حسگر سرعت سنج در کجا قرار دارد؟
در بیشتر خودروها، این حسگر در مسیر خروجی جعبه دنده به دیفرانسیل نصب شده است.