آشنایی با استاد کمانچه، کیهان کلهر

بدون شک یکی از ماندگارترین چهر‌های موسیقی اصیل ایرانی، استاد کیهان کلهر است که موفقیت‌های فراوانی در داخل و خارج از کشور به دست آورده است. در این نوشته از وبلاگ مدیر تولز، بیشتر با زندگی و هنر کیهان کلهر آشنا می‌شویم.

بیوگرافی کیهان کلهر

کیهان کلهر در سال ۱۳۴۲ در شهر کرمانشاه به دنیا آمد. او در یک خانواده کرد که به موسیقی علاقه‌مند بودند، متولد شد.
پدرش عباس حیدری کلهر، کارمند ارشد وزارت کشاورزی و نتیجه مهرعلی‌خان از بزرگان ایل کلهر بود.
به دلیل شغل پدر، خانواده او به تهران نقل مکان کردند. کیهان کلهر از سنین کم به همراه خانواده به تهران آمد و در آنجا به اتفاق برادر بزرگش، کامران کلهر، یادگیری موسیقی را شروع کرد.
او یک موسیقی‌دان، آهنگساز و نوازنده کرد است.

تحصیلات

کیهان کلهر از همان سال‌های نخست زندگی با دنیای موسیقی آشنا شد.
او مدتی با گروه موسیقی «شیدا» همکاری کرد، اما پس از آن تصمیم گرفت برای فراگیری آکادمیک موسیقی به خارج از کشور برود.
سفرش را با ایتالیا آغاز کرد و سپس برای تحصیل در دانشگاه کارلتون شهر اتاوا در کانادا ادامه داد. سرانجام توانست مدرک کارشناسی ارشد خود را در رشته آهنگسازی از این دانشگاه دریافت کند.
در زمانی که کیهان کلهر دور از وطن بود، خانه پدری او در تهران مورد اصابت موشک ارتش بعث عراق قرار گرفت و پدر، مادر و برادرش جان خود را از دست دادند.
او پس از یک بازگشت کوتاه به ایران در سال ۱۳۷۳، بار دیگر در سال ۱۳۷۴ برای ادامه تحصیل در مقطع دکترا عازم کانادا شد.

شروع کار هنری

او از پنج سالگی به شکل آزاد با موسیقی آشنا شد، ولی شروع رسمی و حرفه‌ای فعالیتش در دوازده‌سالگی بود. در سیزده‌سالگی همکاری خود را با ارکستر رادیو تلویزیون کرمانشاه آغاز کرد.

کلهر کار جدی خود را نخست با گروه دستان ادامه داد. نتیجه این همکاری، برگزاری کنسرتی در تالار وحدت در نخستین سال‌های دهه هفتاد با خوانندگی ایرج بسطامی بود که بعدها آلبوم این اجرا نیز منتشر شد.

اما شهرت ویژه او با آلبوم “شب، سکوت، کویر” و با صدای استاد محمدرضا شجریان به دست آمد. سازبندی دقیق، تنظیم مناسب و نوآوری‌هایی که او در این اثر به کار برد، آن را به یکی از برجسته‌ترین و پرفروش‌ترین آلبوم‌های بیست سال گذشته تبدیل کرد.

او در این آلبوم از هنرمندان موسیقی نواحی ایران مانند زنده‌یاد حاج قربان سلیمانی، علی آبچوری و حسین ببی نیز بهره برد.

بازگشت و شهرت با شجریان

کلهر پس از بازگشت به کشور، فعالیت هنری منسجم خود را با همکاری گروه دستان شروع کرد. نتیجه این همکاری، برگزاری کنسرتی در تالار وحدت در اوایل دهه هفتاد به خوانندگی ایرج بسطامی بود.
اما نقطه اوج شناخت عمومی از کلهر، با انتشار آلبوم “شب سکوت کویر” در سال ۱۳۷۷ همراه با آواز استاد محمدرضا شجریان رقم خورد که شهرت چشمگیری برای او به ارمغان آورد.

کلهر، نوازنده سه تار و کمانچه

کیهان کلهر مشهورترین نوازنده ساز تخصصی موسیقی کلاسیک ایرانی در سطح جهانی است. در ایران، بیشتر او را به عنوان استادی بی‌نظیر در نواختن کمانچه می‌شناسند.
با این حال، از نگاه کسانی که با سازهای ایرانی، به ویژه سه‌تار، آشنایی دارند، کیهان کلهر در نواختن سه‌تار نیز مهارتی چشمگیر و استادی کم‌نظیر دارد.

افتخارات

کیهان کلهر از برجسته‌ترین موسیقی‌دانان ایرانی در سراسر جهان است که نقش بزرگی در شناساندن موسیقی ایران به جهانیان داشته است.
او برای دو آلبوم «بی تو به سر نمی‌شود» و «فریاد» که با آهنگسازی حسین علیزاده و خوانندگی محمدرضا شجریان ساخته شد، نامزد دریافت جایزه معتبر گرمی گردید.
همچنین همکاری جهانی او در آلبوم «باران» با گروه «غزل» — که در آن کیهان کلهر کمانچه، شجاعت حسین خان سی‌تار و ساندیپ داس طبلا می‌نوازند — نیز نامزد جایزه گرمی در سال ۲۰۰۴ شد.
در پنجاه و نهمین دوره مراسم گرمی، کیهان کلهر به همراه گروه جاده ابریشم به رهبری یویوما با آلبوم *Sing Me Home* برنده جایزه گرمی در بخش بهترین موسیقی جهانی شد.
کلهر در سال ۲۰۱۹ و در جشنواره بین‌المللی موسیقی وومکس به عنوان بهترین هنرمند سال جهان برگزیده شد و نخستین نوازنده ایرانی لقب گرفت که این جایزه معتبر جهانی را از آن خود می‌کند.